Feit of fabel over slapen? Vrouwen hebben meer slaap nodig dan mannen
Het internet staat vol met mythes over slapen. In de rubriek Feit of fabel over slapen? duiken we bovenop die mythes om duidelijkheid te scheppen. Vandaag het laatste artikel in deze reeks: hebben vrouwen meer slaap nodig dan mannen?
Metro vroeg het aan neurowetenschapper en slaapexpert Els van der Helm.
Hebben vrouwen meer slaap nodig dan mannen?
Volgens Van der Helm is het ingewikkeld om te bepalen of vrouwen echt meer slaap nodig hebben dan mannen: „Dat komt omdat een genderstereotypische rolverdeling een grote rol kan spelen.”
Uit veel studies blijkt dat vrouwen meer slapen dan mannen. De neurowetenschapper haalt een Noorse studie uit 2005 aan, waar 8860 proefpersonen expliciet gevraagd werden naar zowel de slaapduur als de slaapbehoefte. „Uit het onderzoek kwam naar voren dat deze bij vrouwen beide hoger lagen. Tevens bleek dat vrouwen een hogere slaapschuld hebben, namelijk 34 minuten per nacht versus 24 minuten voor mannen.” Een slaapschuld is het verschil tussen de uren slaap die je nodig hebt, en de uren dat je daadwerkelijk slaapt.
Een andere studie uit 2013 laat hetzelfde resultaat zien. „Uit dit onderzoek, bij 19.136 mensen, kwam naar voren dat vrouwen vaker langer dan 9 uur slapen.”
Echter bleek ook dat de slaaplatentie, de tijd die het duurt om in slaap te vallen, langer was bij de vrouwen uit het onderzoek. „Er langer over doen om in slaap te vallen, geeft eigenlijk aan dat je minder slaapt. Vrouwen slapen dan wellicht langer, maar hebben dus ook meer last van (in)slaapproblemen.”
Rekening houden met externe factoren
Door de resultaten van onder andere de bovenstaande onderzoeken lijkt het inderdaad dat vrouwen langer slapen dan mannen. Maar waar volgens Van der Helm niet vaak rekening mee gehouden wordt tijdens zo’n onderzoek, zijn externe factoren.
Onder deze externe factoren valt hoeveel uur iemand werkt (betaald of onbetaald), de slaapgelegenheid en het hebben van kinderen. „Een geweldige studie uit 2012 heeft deze externe factoren wél zorgvuldig onderzocht. In tegenstelling tot de eerder genoemde onderzoeken, bleek uit dit dagboekonderzoek onder 56.149 personen dat de mannen juist gemiddeld 11 minuten langer sliepen dan vrouwen. Na correctie voor sociodemografische kenmerken en omstandigheden groeide dit verschil zelfs tot 23 minuten meer slaap voor de mannen.”
Opvallend is volgens Van der Helm dat de resultaten laten zien dat voor de referentiegroep van jonge, alleenstaande, kinderloze respondenten de genderkloof aanzienlijk is afgenomen „tot slechts ongeveer twee minuten. Dat maakt dat het in deze studie niet langer statisch significant is.”
Dat zorgt volgens de neuropsycholoog tot een duidelijke conclusie: „Als er zorgvuldig rekening wordt gehouden met andere factoren, verdwijnt het sekseverschil grotendeels. Dat leidt tot de conclusie dat veel sekseverschillen te wijten zijn aan externe omstandigheden en niet aan een biologisch verschil.”
Conclusie
Hebben vrouwen meer slaap nodig dan mannen? Oordeel: onjuist.
Vrouwen hebben niet per definitie meer slaap nodig dan mannen. De hoeveelheid slaap die je nodig hebt, valt eerder te koppelen aan de levensstijl en externe omstandigheden als werkgelegenheid en kinderen. Het biologische verschil tussen mannen en vrouwen is nihil in onderzoeken waar rekening gehouden wordt met deze externe omstandigheden.
Feit of fabel over slapen? Door seks val je sneller in slaap